Polskie wynalazki o których głośno na świecie

Żyjemy w czasach przepełnionych nowymi technologiami. Ekscytujemy się nowinkami, których dostarczają nam światowe koncerny i wciąż czekamy na więcej. Oto niektóre wynalazki które na zawsze odmieniły nasze życie i były pomysłem Polaków . Zapraszam państwa do artykułu” Polak potrafi. Oto polskie wynalazki, które zmieniły świat”

Halina Popiela

Wybraliśmy kilka polskich wynalazków, o których głośno jest na całym świecie.

Dzieło polskich naukowców, które wpłynęło na przebieg II Wojny Światowej. Jego historia zaczęła się jednak już dużo wcześniej, w latach 30-tych, gdy Marian Rejewski opracował urządzenie automatyzujące obliczenia wspomagające łamanie kodu Enigmy.

Pierwszy raz depeszę zakodowaną z pomocą Enigmy udało się rozszyfrować w 1932 roku. Z czasem usprawniano zarówno metodologię odczytywania, jak i kodowania informacji. W momencie, gdy Niemcy zmieniali kodujący Enigmę walec, przygotowanie koniecznego do rozkodowania katalogu charakterystyk trwało ponad rok. Po tym czasie możliwe było dekodowanie informacji w czasie poniżej 20 minut.

Jednym ze znaczących wynalazków był minikomputer K-202 zbudowany przez inżyniera Jacka Karpińskiego. Z pewnością był konstrukcją wyprzedzającą swoją epokę w latach 1970–1973. Był to pierwszy polski komputer zbudowany z użyciem układów scalonych w kooperacji polskich zakładów zjednoczenia MERA, m.in. Metrone

Choć może wydawać się to mało oczywiste, to konstruktorem kasownika biletów jest Polak. Urządzenia pozwalające na trwałe oznaczanie biletów zostało zbudowane przez Jana Baranowskiego. Powstało w 1848 roku i - w nieco zmienionej formie - jest używane na całym świecie do dziś.

Współcześnie, kasowniki już nie tylko oznaczają bilety, ale także drukują godzinę, kodują informacje na pasku magnetycznym biletu, a także obsługują karty zbliżeniowe.

Lampa naftowa to zdecydowanie jeden z najbardziej znanych polskich wynalazków. Została zbudowana w 1853 roku przez polskiego farmaceutę Ignacego Łukasiewicza. Urodzonemu w 1822 roku Łukasiewiczowi, w lwowskiej aptece, udało się uzyskać ciecz, której właściwości nadawały się do bezpiecznego spalania w lampie.

Lampa początkowo była wykorzystywana podczas nocnych operacji w szpitalach, ale później stała się głównym źródłem światła. Pierwsza na świecie naftowa lampa uliczna została postawiona w 1854 roku na terenie dzisiejszej Polski, w Gorlicach.

Kamizelka kuloodporna to z kolei jeden z tych "mniej oczywistych" polskich wynalazków. Mogłoby się wydawać, że za jej stworzeniem stoi wojsko USA lub innego mocarstwa militarnego. Ten, ratujący życie przedmiot jest jednak dziełem zakonnika, Kazimierza Żeglenia. Wyjechał on do Chicago, gdzie był świadkiem zamachu na Carter Harrison, burmistrza tego miasta. Wtedy, w jego głowie zrodził się pomysł stworzenia ubrania mogącego zatrzymać kule.

Polak skonstruował kamizelkę złożoną z kilku warstw wytrzymałego jedwabiu impregnowanego w tajemniczej substancji. W 1897 roku opatentował swój wynalazek, a następnie udał się do Europy. Tam nawiązał współpracę z innym Polakiem - Janem Szczepanikiem. Po powrocie Żeglenia do USA sprzedawał kamizelki na za oceanem, a Szczepanik (po udoskonaleniu) oferował je w Europie. Drugi z twórców kamizelki stał się bardzo popularny po zamachu na króla Hiszpanii (Alfonsa XIII), który przeżył wybuch bomby w karecie chronionej materiałem stworzonym przez Szczepanika.

Bez tego narzędzia nie wyobrażamy sobie dziś jazdy samochodem w deszczu. Pierwsze wycieraczki pojawiły się na przełomie XIX i XX wieku. Za ich twórcę uważa się kilka osób różnych narodowości. To między innymi Amerykanka Mary Anderson, która w 1903 roku otrzymała patet na ten wynalazek, ale także wybitny polski pianista Józef Hofmann.

Poza muzyką Hofmanna interesowała także motoryzacją. Polak wpadł na pomysł skonstruowania wycieraczek inspirując się działaniem metronomu, czyli urządzenia podającego tempo utworu muzycznego. Hofmann przestawiał projekt amerykańskiej firmie Ford Motor Company, która wkrótce wdrożyła go do produkcji seryjnej. Poza wycieraczkami Hofmann skonstruował także m. in. spinacz biurowy, do którego stworzenia zainspirował go kształt

Stabilizacja obrazu jest dziś niemal nieodłącznym elementem każdego aparatu czy obiektywu z wyższej półki. Coraz częściej pojawia się także w smartfonach. Pozwala zrobić nieporuszone zdjęcie w słabych warunkach oświetleniowych, nawet przy dość długich czasach naświetlania. Bardzo przydaje się także w filmie, gdzie eliminuje drżenie kamery.

Pierwszym na świecie urządzeniem nagrywającym wyposażonym w stabilizację obrazu był aeroskop. To kamera filmowa skonstruowana w 1908 roku przez Polaka - Kazimierza Prószyńskiego. Aeroskop znacząco przyczynił się do rozwoju filmografii.

Twórcami pierwszego wykrywacza min są dwaj polscy porucznicy: Józef Kosacki i Andrzej Garboś, którzy wynaleźli wykrywacz na przełomie 1941 i 1942 roku. Urządzenie było zbawienne dla saperów podczas II wojny światowej, przyczyniając się do wielu zwycięstw i było aktywnie używane przez kolejne kilkadziesiąt lat.

Niestety Kosacki i Garboś nigdy nie opatentowali wykrywacza, przekazując go bezpłatnie brytyjskiej armii. Po raz pierwszy użyto go w II bitwie pod El Alamein (w Egipcie) wygranej przez Aliantów pod koniec 1942 r

W roku 1961 NASA ogłosiła konkurs na skonstruowanie pojazdu, który miałby przewozić kosmonautów po powierzchni Srebrnego Globu. Wyzwanie podjęło m.in. dwóch polskich inżynierów pracujących w USA. Jednym z nich był Mieczysław Bekker, od wielu lat zajmujący się terramechaniką. Według jego koncepcji zbudowano LunarRovingVehicle, którego koła wykonano z ocynkowanego drutu fortepianowego, dzięki czemu pojazd nie zakopywał się w księżycowym pyle. Mógł przewieźć dwóch astronautów wraz z wyposażeniem i próbkami skał na odległość trzydziestu kilometrów.Konstrukcje naszego rodaka brały udział w trzech misjach na Srebrnym Globie. Po latach czwarta trafiła na Marsa. Dzisiaj także polscy konstruktorzy cały czas pozostają w ścisłej czołówce najróżniejszych świato-wych konkursów na budowę łazika, który ma docelowo eksplorować Marsa.

Najnowszym wynalazkiem w zestawieniu jest Melex. Niewielki pojazd elektryczny powstał w wydzielonej części fabryki PZL-Mielec w 1971 roku. Początkowo Meleksy produkowane były tylko jako wózki golfowe, jednak dziś są przeznaczone także do wykorzystywania w turystyce lub transporcie towarów (np. na lotniskach).

Melex - choć nie był pierwszym pojazdem tego typu - zyskał uznanie na całym świecie i stał się na tyle popularny, że inne takie pojazdy również zaczęto nazywać "Meleksami". Firma Melex to także jeden z najdłużej działających producentów pojazdów elektrycznych na świecie.

ŻRÓDŁO

https://next.gazeta.p